راهنمای تست سر خط
با توجه به متنوع بودن جعبه‌های مخابراتی سر خط، تجهیزات مورد نیاز برای چک کردن خط متفاوت است. البته سیم تلفن (رانژه)، مودم، سه راهی برق یا پریز برق در سر خط و فازمتر برای همه جعبه‌های مخابراتی لازم است.
سیم تلفن
یک سر سیم تلفن مورد نیاز باید سوکت و سر دیگر باید به شکل زیر لخت شده باشد، به دلیل این‌که سیم‌های مخابراتی بدون سوکت است و باید به سر لخت شده سیم تلفن تابانده شود.
سیم‌های تلفن دو نوع است:
- سیم‌های تلفن تک زوج (دورشته‌ای)
- سیم‌های تلفن دو زوج (۴ رشته‌ای)
نکته: برای استفاده از سیم‌های تلفن دو زوج بعد از قطع سوکت به وسیله سیم‌چین از یک طرف سیم؛ ۴ سیم دیده می‌شود که برای اتصال به زوج مخابراتی فقط نیاز به زوج وسط یا همان دو سیم میانی است.
لایه رویی این دو سیم نیز باید با سیم‌چین جدا و به سیم مخابراتی تابانده شود.
شکل بالا یک سیم تلفن ۲ زوج را نشان می‌دهد که در این مورد باید از سیم سبز و صورتی استفاده شود.
شکل بالا سیم‌چین را نشان می‌دهد که به وسیله آن لایه رویی سیم را جدا می‌کنند.
نحوه جدا سازی خط و اتصال آن به مودم
جعبه‌های مخابراتی انواع مختلفی دارند که در بعضی موارد از ترمینال KT استفاده شده است. شکل زیر نمونه‌ای از ترمینال KT را نشان می‌دهد.
نکته مهم: برای پیدا کردن خط روی تمام ترمینال‌ها باید نقشه شماره تلفن‌ها و یا پورت مربوط به خط تلفن شما موجود باشد.
این ترمینال‌ها معمولا توسط مخابرات نصب شده‌اند و برای بررسی مودم از سر خط تجهیزات زیر مورد نیاز است:
سیم تلفن، مودم و آداپتور، تلفن معمولی، قیچی کروز
- قیچی کروز
ابزاری است که با استفاده از آن سیم‌ها را از ترمینال خارج کرده و یا مجدد در ترمینال قرار داده و قسمت‌های اضافه را قیچی می‌کنند.
قسمت برنده
گيره‌های قيچی کروز
با استفاده از گیره تعبیه شده روی قیچی، سیم‌های مربوط به مخابرات را که معمولا به قسمت بالای ترمینال متصل می‌شود، از ترمینال جدا می‌کنیم و آن را به سیمی که از قبل آماده شده می‌تابانیم.
حالا سمت دیگر سیم را که به صورت سوکت است، ابتدا به یک تلفن متصل و از داشتن بوق خط اطمینان حاصل می‌کنیم. سپس از طریق این تلفن با شماره‌ای تماس می‌گیریم تا از درستی شماره اطمینان پیدا کنیم (این شماره باید حتما شماره خط رانژه باشد). سپس سوکت مربوط را به قسمت Line پشت مودم متصل می‌کنیم. در این حالت اگر چراغ مربوط به ADSL به حالت چشمک زن در آمد و ثابت شد، می‌توان نتیجه گرفت که Data روی خط وجود دارد. در این شرایط باید مودم به برق وصل و روشن باشد.
نکته مهم: برای پیدا کردن خط روی تمام ترمینال‌ها باید نقشه شماره تلفن‌ها و یا پورت مربوط به خط تلفن شما موجود باشد.
تصاویر زیر، توضیحات بالا را به صورت مرحله به مرحله نشان می‌دهد:
در شکل بالا با استفاده از گیره قیچی کروز سیم مربوط خارج می‌شود و بعد سیم خارج شده به سیم تلفن تابانده شده و سر آن را طبق شکل زیر به قسمت Line مودم متصل می‌کنیم.
بعد از انجام تست، سیم خارج شده را دقیقا در همان جایی که سیم را در آورده‌ایم قرار می‌دهیم و با استفاده از قیچی کروز سیم‌های اضافه را می‌بریم و سیم را مطابق شکل‌های زیر درست در جای اصلی خود قرار می‌دهیم:
در نوع دیگرترمینال‌ها سیم‌ها با یک پیچ به یک برد فلزی متصل شده‌اند که این برد از دو قسمت تشکیل شده است.
یک طرف این برد به زوج سیم‌های مخابراتی و طرف دیگر به زوج سیم‌های داخلی متصل شده است.
در عکس بالا سیم‌های مخابراتی از بالا و سمت چپ به صورت افقی متصل شده‌اند به گونه‌ای که دو پیچ بالایی برای اتصال به اولین خط مخابرات تعبیه شده و پس از آن خطوط تلفن بعدی به ترتیب زیر هم و هر کدام به پیچ‌های زیرین متصل می‌شود.
نحوه تست از سر خط با ترمینال‌های پیچی
برای مثال اولین خط مخابرات که به دو پیچ بالا از سمت چپ بسته شده است خط ADSL شماست، خط را با پیچ گوشتی باز و زوج مخابراتی را همان طور که در بالا توضیح داده شده به سیم تلفن تست وصل می‌کنیم. بدیهی است که در این مورد نیز باید از صحت شماره خط رانژه و بقیه موارد اطمینان حاصل شود، ادامه مراحل برای این نوع ترمینال‌ها نیز دقیقا مشابه ترمینال‌های KT است.
نکته: از قسمت سیم‌های داخلی روی برد (قسمت سمت راست برد) نباید برای تست مودم استفاده شود.
البته متصل شدن زوج سیم‌های مخابرات به سمت چپ یا راست و متصل شدن زوج سیم‌های داخلی در سمت روبه‌روی آن‌ها اختیاری است و الزامی برای بستن خطوط مخابرات به سمت چپ وجود ندارد.
مشکلات سر خط
مشکلاتی که از سر پست داخلی موجب خاموش شدن چراغ ADSL یا SNR Problem می‌شود می تواند شامل موارد زیر باشد:
اتصال به زمین
گاهی اوقات در سایت مشترک مواردی مثل سولفاته شدن ترمینال‌های داخلی، نامنظم بودن خطوط، سر به سر بودن غیر استاندارد و… باعث اتصال به زمین می‌شود. در ادامه نمونه‌های زیر به عنوان مثال ارائه شده است:
شکل زیر پست ۲۰ تایی داخله است که به دلیل رطوبت بالا دچار سولفاته شده است:
در این مورد مشکلاتی مثل SNR Problem، قطعی بوق یا قطعی پی‌درپی Status پیش می‌آید.
شکل بالا پست ۱۰۰ تایی داخلی است که نامنظم بودن خطوط در آن مشاهده می‌شود و از پورت ۵۰ تا ۷۰ مشکل سولفاته دارد. در این موارد باید با قیچی مجهز خط را وارد کرد. در این شرایط خارج کردن خط از پست و سر به سر کردن خط بهترین راه حل است.
شکل‌های زیر مثال‌های دیگر از نامنظم بودن خطوط است که امکان پارگی و مشکلات SNR Problem و خاموش شدن چراغ ADSL را به همراه دارد.
فرسوده بودن پست
فرسودگی بیش از حد پست هم از دیگر مواردی‌ست که موجب بروز اختلال می‌شود.
شکل بالا نمونه‌ای از پستی‌ست که به دلیل فرسودگی موجب بروز اختلال شده است، این پست دارای بردی است که کابل زمینی از پشت به این برد لحیم می‌شود و این مورد گاهی اوقات به خاطر فرسودگی تا قطع شدن بوق هم پیش می‌رود.
در این وضعیت به دلیل پیچیده بودن شرایط، حتما باید با مامور مخابرات هماهنگ شود.
